Grondruil moet Peelvenen in beweging brengen

DE PEEL - De provincie Noord-Brabant wil met een speciale pilot grondruil in de omgeving van Peelvenen makkelijker maken en herontwikkeling zo stimuleren. Dat gebeurt via een zogenaamd Grondruilfonds, waarmee een kleine 9 miljoen euro is gemoeid. Doel is een kwaliteitsinvestering op het gebied van klimaat, water, natuur en de transitie van de lokale landbouw. “Grond kan bijvoorbeeld worden geruild met een agrariër die natuurinclusief wil worden.”

door Maarten Driessen

De praktijk wil dat juist om de Peelvenen (bestaande uit de Groote -, Maria - en Deurnese Peel) veel landbouwgrond is gelegen. Al jaren soebatten politiek, natuurorganisaties en de agrarische sector over de wenselijkheid daarvan. 

Waar eerstgenoemden het water in het Natura2000-gebied willen vasthouden, probeert de landbouw al te zompige grond juist te voorkomen, om maar een voorbeeld te noemen.

Ontwikkelbedrijf

Maar steeds vaker wordt in goede harmonie naar oplossingen gezocht. De inzet van het Grondruilfonds kan daarvoor een goed instrument zijn, dat is althans de hoop achter de nu gestarte pilot. 

Het fonds heeft een doorlooptijd van tien jaar en wordt bestierd door het ontwikkelbedrijf van de provincie, in 2010 gestart om maatschappelijke opgaven met betrekking tot grond, gebouw- en gebiedsontwikkeling vorm te geven. 

Binnen het fonds wordt maximaal 8,6 miljoen euro geïnvesteerd waarmee naar verwachting een kleine honderd hectare grond kan worden aangekocht. Percelen die in het bezit komen van het Grondruilfonds, kunnen vervolgens worden ingezet voor doelen die de betrokken partijen binnen de zogenaamde gebiedsgerichte aanpak met elkaar hebben vastgelegd. 

“Het gaat dan om klimaat, water, natuur en met name ook de transitie van de lokale landbouw. Zo kan de grond worden verkocht of geruild met een agrariër die wil extensiveren of natuurinclusief wil worden”, zegt een provinciewoordvoerder.

De betreffende gronden worden naar verwachting aangekocht van agrariërs die willen stoppen of verplaatsen. “Veel boeren denken na over hun toekomst. Het verkopen van hun bedrijf en de grond is een keuze die steeds vaker wordt gemaakt. Dan is het mooi als gronden door verkoop kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van natuur en de transitie voor landbouw. Op die manier kunnen de gronden van het gebied worden gebruikt voor het gebied”, zegt gedeputeerde Hagar Roijackers.

Goede mix

De provincie spreekt van een stevige opgave om de transitie te maken naar een toekomstbestendig en vitaal landelijk gebied, waarbij tevens doelstellingen voor natuur en water moeten worden behaald. Voor de Peelvenen is dat niet anders. 

“Daarom is het belangrijk om een goede mix aan instrumenten te kunnen inzetten. Dit grondfonds is daar een belangrijk element in en ik ben hoopvol dat dit partijen gaat helpen de puzzel van belangen en doelstellingen in het gebied te gaan leggen”, aldus Roijackers.

Grond die via het fonds wordt verworven, kan ook worden verpacht. Dat gebeurt in eerste plaats aan direct belanghebbenden in het betreffende gebied, passend bij de richting of de doelen die daar worden uitgewerkt.