Jubileumexpositie in Museum Klok & Peel

ASTEN - Een primeur voor Museum Klok & Peel in Asten. Daar is sinds kort een getekende expositie te zien van de Helmondse stripmaker Jan Vriends, de kakelverse ‘Stripmaker des Vaderlands’. Vriends sleepte deze prestigieuze onderscheiding afgelopen weekend in de wacht tijdens het Stripfestival in Breda. Voor Museum Klok & Peel bedacht Jan Vriends eerder dit jaar een speelse getekende hommage aan zijn grootvader, de bioloog Jan Vriends (1901-1992).

Na Margreet de Heer en Herman Roozen is ‘kleinzoon’ Jan Vriends (1970) de derde stripmaker die gedurende drie jaar de titel ‘Stripmaker des Vaderlands’ mag voeren. Hij is de geestelijk vader van striphelden als ‘Tina’, ‘Brugpieper Roos Vink’, ‘Janjaap’ en ‘Cowboy John’. Vorig jaar kreeg hij voor ‘Snotneus’, het vijfde album van Roos Vink, al de Stripschap-penning voor het ‘Jeugdalbum van het Jaar’. 

Vier generaties

Museum Klok & Peel schakelde Jan Vriends eerder dit jaar in om in het kader van ’50 jaar collectie Peel’ het museumpubliek (hernieuwd) te laten kennismaken met zijn grootvader, de grondlegger van de Peelcollectie van het Astense museum. Hij deed dat met een levensgroot stripverhaal over vier generaties Jan Vriends, waarin hijzelf zijn zoon vertelt over hun gelijknamige (over)grootvader. Deze expositie, te zien vanaf heden tot begin maart, is aangekleed met een ooievaarsnest, een levensgrote reuzenschildpad en een mediapost met een filmisch portret over de bioloog Jan Vriends en diens levenswerk. Interim-directeur Frans Eliëns vindt het een welkom extraatje dat Museum Klok & Peel nu niet alleen kan pronken met een van zijn gewaardeerde grondleggers, maar ook met een gelauwerde stripmaker. “Of diens voorgangers ooit exposities hebben samengesteld weet ik niet, maar wij zijn hoe dan ook het eerste museum in Nederland dat een expositie heeft van de ‘Stripmaker des Vaderlands Jan Vriends’.” De bioloog Jan Vriends werd in Etten-Leur geboren en na een studie op een internaat in Maastricht onderwijzer. Hij gaf in de jaren ’20 van de vorige eeuw drie jaar lang les in Den Haag, alvorens hij in Zuidoost-Brabant terechtkwam. Vriends studeerde Nederlands en biologie, publiceerde in tijdschriften en kranten en schreef een belangwekkend oeuvre aan boeken bijeen. Ook gebruikte hij radio en televisie om het publiek liefde voor de natuur bij te brengen. Vriends beschouwde zijn studie ‘De Ooievaar, zijn familie en zijn prooi’ als zijn belangrijkste werk, ook omdat hij dat boek twee keer heeft moeten schrijven. Het eerste manuscript ging bij een brand verloren. Tijdens de oorlog was Vriends als pilotenhelper actief in het Peellandse verzet. In 1947 werd hij biologieleraar aan het Carolus Borromeus College in Helmond, later ook in Eindhoven en Tilburg. Behalve bevlogen pleitbezorger voor de natuur, was hij een groot verzamelaar van geprepareerde vogels en zoogdieren, genoeg om een natuurhistorisch museum mee te vullen. Die gelegenheid kreeg hij op 9 juni 1973 in Asten, waar in de vroegere boerderij Leenders aan de Ostaderstraat het Natuur- en Studiecentrum Jan Vriends werd geopend, kortweg het Museum Jan Vriends. In de daaropvolgende jaren werd die instelling uitgebreid met een nieuwbouw voor het Nationaal Beiaardmuseum. Op 13 juni 1975 opende Prins Bernhard de twee musea onder één dak. In 1979 trok Vriends zich om persoonlijke redenen terug uit het museum. Hij kreeg in Asten blijvende waardering met een straatnaam en een bronzen borstbeeld. Op 1 januari 2007 fuseerden de twee museale stichtingen in Asten tot het Museum Klok & Peel. 

Expositie ‘50 jaar collectie Peel’, getekend door ‘Stripmaker des Vaderlands Jan Vriends’. Vanaf heden tot begin maart 2024 dagelijks te zien in Museum Klok & Peel, Ostaderstraat 23 in Asten. Kaarten via tickets.museumklokenpeel.nl/