De Vuurlinie: ‘Feest, of tragedie van herkenning’

HELMOND - Een van Nederlands meest besproken militairen, Marco Kroon, meldde zich vorige week woensdag in Pathé Helmond. Op uitnodiging van veteranenclubs uit Asten, Someren, Helmond en Gemert-Bakel was Kroon te gast bij de première van ‘De Vuurlinie’, een film over zijn spraakmakende carrière. De scenes over zijn missies in Uruzgan haalden bij veel veteranen herinneringen boven. “Het is een feest, of misschien een tragedie van herkenning.”

door Maarten Driessen

Er is vanavond hulpverlening aanwezig. De première van ‘De Vuurlinie’ kan bij de aanwezige veteranen tenslotte nare herinneringen oproepen. “Juist omdat er gevoelige onderwerpen in terugkomen, hebben we voor een besloten setting gekozen. De beelden kunnen triggeren en dan is het heel fijn om met lotgenoten samen te zijn. Als iemand het zwaar krijgt, emotioneel wordt, dan kunnen we er makkelijker over praten”, zegt Manuel Stegeman van Veteranenstichting Asten. “Een veteraan belde me eerder al om ons te bedanken: als het niet in deze vorm werd georganiseerd, dan was hij nooit naar de film gaan kijken.”
Samen met hun evenknieën uit Someren, Helmond en Gemert-Bakel nam de stichting het initiatief tot deze filmpremière. Met als kers op de taart natuurlijk de aanwezigheid van de hoofdpersoon in kwestie: Marco Kroon. Die kreeg eerder een Militaire Willems-Orde wegens heldhaftig optreden tijdens een missie in Uruzgan (Afghanistan), maar raakte later in opspraak vanwege vermeend cocaïnegebruik (waarvoor hij werd vrijgesproken) en wapenbezit.

Open kaart spelen

“Ik ben blij dat mijn kant van het verhaal in deze film wordt belicht, in plaats van al die negatieve krantenkoppen toentertijd. Maar deze film is vooral voor al die mannen en vrouwen hier in de zaal. Hoe verschillend hun missies ook waren, iedereen herkent er wel wat in. Het is een feest, of misschien een tragedie van herkenning”, aldus Kroon, die eveneens een trauma aan zijn uitzendingen overhield. “Het klinkt misschien hard maar als je de film niet durft te zien, dan betekent dat dat je moet gaan praten. Het is nooit te laat om je hart te luchten of je ziel te reinigen. Mij heeft het enorm geholpen om na tien jaar alsnog open kaart te spelen. Ik zou willen dat ik dat eerder had gedaan.”
In de film zelf vervolgens inderdaad veel vechtscenes, met daarachter onheilspellende muziek om het geheel nog wat dramatischer te maken. Na afloop volgt een applaus en krijgt Kroon nog een knuffel van Heusdenaar Martijn van der Klis. Die twee kennen elkaar tenslotte. “Dit is één van de jongens met wie ik heb gevochten”, aldus Kroon.

Normvervaging

Bij Tim Arts, voorzitter van Stichting Veteranen Someren, roept de film inderdaad herinneringen op. “De vervaging van normen en waarden, bijvoorbeeld dat vrouwen en kinderen daar veel minder waard zijn dan hier. En de onmacht om daar iets tegen te doen. Het gevoel dat daarbij komt kijken, is moeilijk uit te leggen”, zegt Arts. En de verschillen met Nederland laten zich volgens hem breder gelden. “Daar mag je iemand doodschieten, hier word je veroordeeld als je een telefoontaser aanschaft voor je eigen bescherming - zoals Kroon is overkomen. Die normvervaging in oorlogsgebied maakt dat het aanpassen eenmaal terug in Nederland af en toe moeilijk is.”
Feest of tragedie, ‘De Vuurlinie’ heeft zo vanavond in ieder geval aardig wat losgemaakt.